آشنایی با فیلترها و صافی‌ها در سیستم هیدرولیک

از آنجایی که موارد آلوذه در روغن باعث فرسایش و سائیدگی شدید در قطعات هیدرولیکی می‌گردد، لذا به منظور جدا کردن این مواد از روغن، بایستی که مرتبا روغن را فیلتر نمود. عمل فیلتر کردن روغن باعث کار مطلوب در سیستم و در عین حال ازدیاد عمر کاری قطعات سیستم‌های هیدرولیکی می‌گردد. این مواد آلوده که اغلب داخل روغن می‌گردند، عبارت اند از : براده فلزات و مواد واشرها و همچنین گرد و خاک ، و چنانچه این مواد از روغن گرفته نشوند، باعث گرفتگی کانال‌ها و دهانه‌های قطعات هیدرولیکی و در نتیجه از کار انداختن دستگاه هیدرولیکی می‌گردد.

علامت مداری فیلترها و صافی‌ها در شکل زیر نشان داده شده است.

"نماد

 

عبور این مواد از فیلترها و صافی‌ها بستگی به بزرگی آنها نسبت به منفذهای صافی داشته ، لذا در موقع انتخاب فیلتر بایستی توجه به بزرگی منفذهای صافی نمود . فیلتر با صافی مغناطیسی یکی از متداول‌ترین نوع فیلتری است که در سیستم هیدرولیکی نورد استفاده قرار می‌گیرد.

این فیلتر در حین عبور جریان مایع، به طریق مگنتی ، روغن را فیلتر می‌کند.

 

صافی‌ها (STRAINERS)

صافی در مقایسه با فیلتر به منظور جدا کردن ذرات درشت‌تر مورد استفاده قرار گرفته و در مقابل عبور جریان مقاوت کمتری ایجاد می‌کند . بنابراین از آن برای نصب در خط ورودی پمپ و به منظور حفاظت از آن در مقابل ورود ذرات بزرگ آلودگی استفاده می‌شود. برای دستیابی به حداقل افت فشار ، صافی به انضمام اتصالات باید از ظرفیت کافی برخوردار باشد. در ساختمان داخلی صافی از صفحات فلزی با سوراخ‌هایی به اندازه حداکثر  0.0059in استفاده می‌شود.

صافی‌ها

صافی‌ها

با مسدود شدن تدریجی صافی در طی عملکرد سیستم ، افت فشار افزایش یافته و در صورت رسیدن این افت فشار به حد بحرانی پمپ ، علاوه بر ایجاد کاویتاسیون و افزایش صدا ، عمر مفید پمپ نیز کاهش می‌یابد.

 

 

فیلترها (FILTERS)

فیلتر وسیله ای است که قادر به جداسازی ذرات میکرونی غیر محلول در سیال می‌باشد. مطالعات نشان داده شده است که حتی ذراتی به اندازه یک میکرون نیز می‌تواند اثرات مخربی بر سیستم هیدرولیک بر جای گذارد.

قیلترها بسیار ظریف‌تر از صافی ها عمل کرده و در نقاط مختلف مدار قابل نصب می‌باشد. فیلترهای طراحی شده برای نصب در حط فشار در سیستم هایی مورد استفاده قرار می‌گیرند که اجراء عمل کننده در فشار بالا مانند شیرها ، نسبت به ورود ذرات اضافی در مقایسه با پمپ از حساسیت بیشتری برخوردار باشند. فیلترهای خط فشار برای تحمل فشار کاری سیستم طراحی می‌شود.

فیلترهای خط برگشت در سیستمهایی که به منظور ته‌نشین نمودن آلودگی‌ها دارای سایز بزرگ نیستند مورد استفاده قرار می‌گیرند. از فیلترهای خط برگشت برای سیستم‌های دقیق با لقی‌های بسیار کم و پمپ‌های با بازدهی بالا نیز استفاده می‌شود.

فیلترها

فیلترها

 

با مجهز کزدن بسیاری از فیلترها به شیر اطمینان ، در صورت افزایش اختلاف فشار به بیش از حد از پیش تعیین شده ، مسیر عبور جریان باز می‌گردد. از نصب فشارسنج در دو طرف فیلتر برای نشان دادن اختلاف فشار در عرض آن استفاده می‌شود. شیرهای باز و بست دستی و کنارگذر به جهت جداکردن فیلتر هنگام سرویس نگهداری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

 

روش‌های فیلتر کردن سیال

سه روش اساسی فیلتر کردن سیال در سیستم های هیدرولیک عبارت اند از :

  1. مکانیکی
  2. جذبی
  3. جذب سطحی

 

مکانیکی (MECHANICAL)

فیلترهای مکانیکی برای جذب ذرات نسبتا درشت مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این روش از یک صفحه فلزی یا پارچه‌ای و یا تعدادی دیسک فلزی مجزا استفاده ‌می‌شود.

 

جذبی (Absorbent)

اینگونه فیلترها ذرات بسیار ریز را به خود جذب می‌نمایند. در این روش از صفحات کاغذی ، چوبی ، پارچه‌ای ، سلولوزی و آزبست استفاده می‌شود . فیلترهای کاغذی معمولا برای افزایش استحکام به رزین آغشته می‌شوند.

 

جذب سطحی (Absorbent)

در این روش ، از تمام ذرات برای چسبیدن به سطح استفاده می‌شود . بنابراین ظرفیت چنین فیلترهایی به سطح قابل دسترس در آنها بستگی دارد. کاغذهایی که به طریق شیمیایی آماده می‌شوند برای جذب سطحی ذرات در اینگونه فیلترها مورد استفاده قرار می‌‍گیرند. به منظور فیلتر نمودن سیال ، بسته به میزان جریان عبوری ، دو روش اساسی وجود دارد :

  1. فیلتر نمودن تمامی سیال
  2. فیلتر نمودن بخشی از سیال

 

برای انتخاب فیلترها و صافی‌ها به مقالات مرتبط  مراجعه نمایید.

 

برگرفته از کتاب : مقدمه‌ای بر هیدرولیک و پنوماتیک تالیف مهندس محسن طاهری قزوینی