معیار انتخاب پمپ هیدرولیک
معیار انتخاب پمپ هیدرولیک
عوامل موثر و اصلی در انتخاب انواع پمپ عبارت اند از :
حداکثر فشار کاری قابلیت دسترسی و تعویض اجزاء
حداکثر دبی خروجی نگهداری و قطعات یدکی
نوع کنترل سرعت محرک
نوع سیال سر و صدا
اندازه و وزن تلرانس‌های مورد نیاز
بازده قیمت
حداکثر فشار کاری
حداکثر فشار کاری با مشخص شدن قدرت مورد نیاز مدار تعیین می‌گردد. به طور کلی فشار کاری بالاتر ، قیمت بیشتر اجزا و کاهش قابلیت انتخاب آنها سبب می‌گردد. ولی در عین حال برای یک سیستم مشخص ، استفاده از پمپ کوچکتر ( در نتیجه کاهش نیاز به دبی زیاد ) لوله‌های با قطر کمتر و نیاز اجزاء کوچکتر دیگر را در پی خواهد داشت.
یکی از اشکالات بوجود آمده در فشار کاری بالا ، اثرات مخربی است که قابلیت تراکم‌پذیری سیال در سیستم‌های کنترل دقیق بوجود می‌آورد.
جدول زیر حداکثر فشار مورد نیار در سیستم‌های مختلف را در ارتباط با نوع کاربرد ارائه می‌نماید.
– — – –
حداکثر فشار کاری و محدوده دبی‌های خروجی انواع مختلف پمپ‌های هیدرولیکی در جدول زیر آمده است. لازم است که مقادیر حداکثر فشار و دبی مندرج در جدول ، تواما قابل دسترس نمی‌باشد.
– – – – –
دبی خروجی
یکی ازمعیار انتخاب پمپ هیدرولیک ، قابلیت تامین دبی مورد نیاز مدار می‌باشد. در صورت ثابت بودن دبی، می‌توان پمپ با جابجایی ثابت انتخاب نمود. ولی هنگامیکه مدار در عملکرد خود به چند دبی متفاوت نیاز داشته باشد، سیستم پمپاژ متشکل از چند پمپ، کارایی مناسبی دارد. هنگام نیاز به تغییرات کوچک دبی، از پمپ با جابجایی متغیر استفاده می‌شود چنانچه محدوده وسیعی از تغییرات مورد نیاز باشد، مدار مجهز به انبار بهترین انتخاب است.
ظرفیت خروجی پمپ‌ها به تغییرات لزجت در اثر تغییرات دما و فشار و میزان نشتی بوجود آمده در اثر سایش اجزاء پمپ بستگی دارد. معمولا ظرفیت انتخابی پمپ، 10% بالاتر از مقدار محاسبه شده در نظر گرفته می‌شود. پمپ‌ها از نظر دبی خروجی در محدوده وسیعی از 1lit/min تا 1000lit/min و بالاتر قابل دسترس هستند.
نوع انتخاب
انتخاب نوع کنترل پمپ به مشخصات مدار بستگی دارد.
سرعت محرک پمپ
محور اکثر پمپ‌ها مستقیما توسط موتور الکتریکی یا موتور احتراق داخلی به چرخش در می‌آید. میزان دبی خروجی با سرعت گردش محور ورودی متناسب است. حداقل و حداکثر سرعت محور توسط سازنده تعیین می‌گردد. سرعت بالاتر محور پمپ، عمر کوتاه‌تر آنرا به دنبال خواهد داشت.
نوع سیال
در طراحی پمپ‌ها محدوده خاصی از لزجت سیال در نظر گرفته می‌شود. روغن‌های معدنی با لزجت لازم برای عملکرد رضایت بخش بیشتر پمپ‌ها مناسب می‌باشند. سیالات مشتق از آب علاوه‌بر آنکه قابلیت روغن‌کاری یاتاقان‌ها و اجزاء متحرک را ندارند کاهش عمر پمپ را نیز موجب می‌گردند.
آلودگی سیال
هرگونه آلودگی سیال موجب آسیب رسیدن به پمپ می‌شود. پمپ‌های دقیق با تلرانس‌های ظریف، حساسیت بیشتری به آلودگی دارند. در صورت نیاز به پمپ نمودن سیال آلوده، بایستی در انتخاب پمپ مناسب دقت لازم به عمل آید. ولی به هر حال باید از صافی‌های مناسب نیز در مسیر خط مکش پمپ استفاده نمود. در حالت استفاده از پمپ‌های دقیق باید به توصیه‌های سازنده پمپ در مورد نحوه فیلتر نمودن سیال توجه نمود.
سر و صدا
از دیگر عوامل موثر در معیار انتخاب پمپ هیدرولیک ، سر و صدا بوده که بر حسب واحد دسی‌بل اندازه‌گیری می‌شوند. به طور معمول افزایش سر و صدا در پمپ بیانگر افزایش در سائیدگی و خرابی اجزاء آن است. اما باید توجه نمود که صدای ایجاد شده صرفا صدای پمپ نبوده بلکه شامل ارتعاش و ضربان‌های بوجود آمده توسط سیال نیز می‌گردد. پمپ‌ها به دلیل ابعاد کوچک به تنهایی دارای سر و صدای زیادی نمی‌باشند ولی صدای ناشی از ضربان‌های پمپ در اجزاء بزرگتر نظیر شیلنگ‌ها، انباره، موتور الکتریکی و … بصورت تقویت شده به گوش می‌رسد.
پمپ‌های با جابجایی ثابت به دلیل ساختمان ثابت و صلب‌تر دارای صدای کمتری نسبت به نوع جابجایی متغیر می‌باشند. لازم به ذکر است که چگونگی نصب اجزاء ، نحوه کنترل فشار و گلوگاه‌های عبور سیال نیز بر میزان سر و صدا اثر بسزایی داشته و بطور کلی صدای ایجاد شده با افزایش سرعت و فشار افزایش می‌یابد.
جهت کاهش سر و صدا، استفاده از سرعت دورانی پایین‌تر ( 1000 تا 2000 rpm ) و انتخاب ترکیب مناسبی از ابعاد و فشار جهت تامین توان مورد نیاز توصیه می‌گردد.
دلیل دیگر ایجاد سر و صدا، کاویتاسیون بوده که در اثر ورود حباب‌های هوا به داخل سیال هیدرولیک بوجود می‌آید. پمپ‌ها به منظور استفاده از سیال غیر قابل تراکم طراحی می‌شوند و ورود حباب‌های هوا حتی به میزان کمتر از یک درصد حجم، تاثیر زیادی در افزایش تراکم‌پذیری سیال به جای گذارده و موجب عملکرد پر سر و صدای پمپ می‌گردد. هنگامیکه مکش در ورودی پمپ افزایش یافته و سطح فشار به پایین‌تر از فشار بخار سیال برسد ( معمولا حدود 5 psi مکش ) حباب‌های هوا در محدوده کم فشار ( ورود پمپ ) تشکیل شده و در هنگام رسیدن به ناحیه پر فشار ( خروجی ) ترکیده و ایجاد نیروهای انفجاری و اغتشاش و سر و صدا می‌کنند. این عمر کوتاه شدن عمر پمپ را نیز به همراه دارد.
جهت حفاظت پمپ در مقابل کاویتاسیون و بالاتر نگاه داشتن فشار، از فشار اشباع سیال در ورودی پمپ، رعایت موارد زیر الزامی است :
1. سرعت خط مکش کمتر از 5tf/cc در نظر گرفته شود.
2. خطوط ورودی پمپ حتی‌الامکان کوتاه انتخاب شوند.
3. از حداقل اتصالات در خط ورودی استفاده شود.
4. پمپ حتی‌الامکان نزدیک به مخزن نصب گردد.
5. از فیلترهای با افت فشار کم و شاخص آلودگی استفاده شود تا در موقع کثیف شدن اقدام به تعویض گردد.
6. از روغن مناسب، معرفی شده توسط سازده استفاده شود.
به دلیل افزایش حباب‌های هوا در اثر افزایش دما، دمای روغن باید بین 120F تا 150F نگه داشته شود تا ضمن تامین محدوده مناسب از نظر لزجت، مقاومت لازم نیز در برابر ایجاد حباب‌های هوا وجود داشته باشد.
برای انتخاب و آشنایی با انواع پمپ هیدرولیک موجود در بازار به قسمت پمپ‌های هیدرولیک در بخش فروشگاهی مراجعه نمایید :
پمپ هیدرولیک
نظرات کاربران